
La Plateforme réunionnaise transmet au chef de l’Etat un nouveau manifeste
23 avrilAu cours d’un entretien dans la soirée du 22 avrils entre le Président de la République, Emmanuel Macron et la maire de Saint-Denis, Éricka (…)
17 zanvié 2022, sanm
In gran militan kiltirèl i sort désote la vi. L’avé in bonpé d’moune pou akonpagn ali é si ni konsidèr in pé la vi konm in téat, ni pé dir, li la pa rate son sorti. Bonpé d’moune la anparl de li é sa sé in n’afèr mi panss lé normal, lé mérité. Dabor pou li mèm, pou in vi li la donn sa la kiltir rényonèz épi pou invite sak i vien apré amenn zot ossi lo konba kiltirèl konm in l’avangard i amenn lo konba.
Pou kossa mi di sa ?
Néna in l’avan-gard dann la kiltir ? Mi panss oui pars néna i amenn lo konba avan lé zot épi souvan défoi kaziman tou sèl sansa avèk inn-dé dalon… Pétète zot va dir amoin « non ». Pétète zot va dir amoin, dann la kiltir la poin ladvèrsèr.. Si zot i di sa zot la fine obliy sak l’arivé kan la sèye fé la MCUR. Pétète zot la fine obliy tout konba déssèrtin la amène pou mète anlèr nout kréol rényoné. Zot la fine obliye nout konba pou maloya épi d’ot ankor i vol pa zot nom si apèl azot « konba pou la kiltir ».
Dann toute péi, an toutan néna inn sansa plizyèr konba kiltirèl. Si moin téi gingn drèss la list, mi pans list-la sré long… Pou kossa ? Pars dizon i fo ni rofléshi kossa i lé la kiltir épi pou kossa ozis bann zaktèr kiltirèl i sobate.. Alon pa rode déor mé issi mèm néna in bataye pou la lang kréol rényoné la komanss dopi sinkantan é zordi ankor la pankor anshové. Néna in n’ot bataye ni koné déssèrtin l’ améné : sinploman pou nou gingn lo droi ète lo pèp rényoné, avèk son listoir, avèk son kiltir. Si zot néna in pé la mémoir zot i doi rapèl toute sak lété défandi pou nou.
La lang ?
In pé i di non-zot i profèr lo patoi. Listoir ? Non listoir d’Frans pars na poin listoir la Rényon. La kiltir rényonèz ? A non, folklore si i vé mé pa plis. Litératir kréol rényonèz ? A non. Téat rényoné ? Sénète si zot i vé. Mé par l’fète pou kossa in konba kiltirèl ?
Pou in n’afèr inportan dizon pou légzistans lo pèp rényoné : san kiltir na poinn pèp. Si ou i vé kass in pèp i fo komans par kass son kiltir, é si ou la kass son kiltir, lé ankor myé ranplas par la vote. l’asimilasyon konm i di, avèk l’alyénasyon son pti frèr d’lé. In konbatan i par, in n’ot i doi pran son plas pa pou diviz lo pèp mé pou konstrui ali. Mi lèss azot rofléshi la dsi, mi pans zot va oir la pa in késtyon fassil pou aport in réponss.
Justin
Au cours d’un entretien dans la soirée du 22 avrils entre le Président de la République, Emmanuel Macron et la maire de Saint-Denis, Éricka (…)
Le Haut Conseil de la famille, de l’enfance et de l’âge est revenu dans une note sur la période inflationniste 2021-2025 et ses effets sur le (…)
Promié tan, la kaz bann Biganbé navé dé piès minm parèy sad bann Maksimin, soman té kouvèr an tol. Malérèzman, siklone 48 la ni, la lèv lo ti (…)
En visite à La Réunion, le président de la République a échangé avec le monde agricole, durement affecté par le cyclone Garance qui a suivi un (…)
Mézami l’ariv amwin dann mon éskolarité kotoiye bann marmaye néna bone tète. Mi rapèl inn téi konpran toute pli vite lé z’ote, téi rotien toute (…)
Selon le ministre de la Santé, Yannick Neuder, "autour de 120.000" personnes pourraient avoir été contaminées par le chikungunya, maladie (…)
« Ça fait plus de quinze ans que la fonction publique est au pain sec et à l’eau » a estimé le président de la fédération services publics de la (…)
Mézami dopi somenn passé i anparl bonpé bann péshèr artizanal pars lo ministress responsab de sa lété d’passaz shé nou é bien antandi téi i pé pa (…)
« Depuis le début de l’année, six décès [...]chez des personnes de plus 70 ans porteuses de comorbidités ont été classés comme liés au chikungunya (…)
Kossa i lé sa d’apré zot ? Oussa i trouv in n’afèr konmsa ? Fransh vérité sa sé in n’afèr i roprézante bien in fèye vakoa. Zot i trouv pa ?Avèk in (…)
Le Premier président de la Cour des comptes, a menacé mercredi de refuser de certifier les comptes de l’État. « Les réserves formulées par la Cour (…)
Le président de la Cour des comptes et du Haut conseil des finances publiques, Pierre Moscovici, a mit en garde contre des prévisions trop (…)