
La Plateforme réunionnaise transmet au chef de l’Etat un nouveau manifeste
23 avrilAu cours d’un entretien dans la soirée du 22 avrils entre le Président de la République, Emmanuel Macron et la maire de Saint-Denis, Éricka (…)
Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -8-
6 novanm 2024, sanm
Té moins sink lo ti-non Tikok lété pa « Tikok », mé « Afér » !
Afér ? Ebin, pars Tikok étan-mti, té i inm poz in voyaz kestion son lantouraz. Olèr domann « akoz ? », li té di : « Afér ? « Afér, isi ? » ; « Afér, laba ? » ; « Afér tel soz i espas dann tel manir ? » Tout fason, si li té dmann « akoz ? », son frèr Zan-Lik té i mank pa arvir ali : « Akoz margoz lé amér, lo grin lé dou, la rasine lé plat ! »
Soman, ek son zafér « afér-la », Tikok té i fatig domoun.
Na in kou konmsa, Tikok i oi son matant Eliz i pas dann somin. Tou zis si lo matant té i gingn marsé, si-telman lo vant té bel ! Tikok i dmann : « Afér lo vant matant Eliz lé gro, monmon ? »
Zan-Lik i antan sa, li mét son dé min dann son pos, li sort déor, li sif : « Fffiii… fffiii… fffiii ».
Gramoun Biganbé, apo dégrinn maï, i grat in kou son gorz, i sas in nti poul l’apo avaz ali : « Ssit ! Ssit ! Ssit, ti poul ! »
Granmèr Tisia, son koté, i rakoki son rin po trap in piés linz dann son tant koutir. El i mét-a-shant pli for son romans légliz : « Sé lo moi dé Marie-é, sé lo moi lé pli bo ! ».
I rét monmon tousél, estér, po réponn. Madanm Biganbé lé zéné, soman el i pérd pa kouraz, i réponn :
« Out matant i sar gingn in zanfan !
– Afér ? Tikok i domann, son zanfan lé dan son vant ?
– Tikok ! Madanm Biganbé i arvir. Estér, alé zoué ! »
Tikok i persis, i dmann :
« Bin ! Afér lo zanfan kouzine Zoumine la ariv dann laviyon, li ? »
Madanm Biganbé té i atann pa kestion-la, konm el lé pri dan la kol, el i ogard son mari. Gramoun Biganbé i konpran, i trap Tikok par la min, i di :
« Alon, mounoir ! Anon, n’a rod in pongné manzé lapin !
Epi fini an plézantri, li azout :
« Dan la vi, i fo pa soman rod "afér", i fo tas moyin sort dann fér ! »
Christian Fontaine
Au cours d’un entretien dans la soirée du 22 avrils entre le Président de la République, Emmanuel Macron et la maire de Saint-Denis, Éricka (…)
Le Haut Conseil de la famille, de l’enfance et de l’âge est revenu dans une note sur la période inflationniste 2021-2025 et ses effets sur le (…)
Promié tan, la kaz bann Biganbé navé dé piès minm parèy sad bann Maksimin, soman té kouvèr an tol. Malérèzman, siklone 48 la ni, la lèv lo ti (…)
En visite à La Réunion, le président de la République a échangé avec le monde agricole, durement affecté par le cyclone Garance qui a suivi un (…)
Mézami l’ariv amwin dann mon éskolarité kotoiye bann marmaye néna bone tète. Mi rapèl inn téi konpran toute pli vite lé z’ote, téi rotien toute (…)
Selon le ministre de la Santé, Yannick Neuder, "autour de 120.000" personnes pourraient avoir été contaminées par le chikungunya, maladie (…)
« Ça fait plus de quinze ans que la fonction publique est au pain sec et à l’eau » a estimé le président de la fédération services publics de la (…)
Mézami dopi somenn passé i anparl bonpé bann péshèr artizanal pars lo ministress responsab de sa lété d’passaz shé nou é bien antandi téi i pé pa (…)
« Depuis le début de l’année, six décès [...]chez des personnes de plus 70 ans porteuses de comorbidités ont été classés comme liés au chikungunya (…)
Kossa i lé sa d’apré zot ? Oussa i trouv in n’afèr konmsa ? Fransh vérité sa sé in n’afèr i roprézante bien in fèye vakoa. Zot i trouv pa ?Avèk in (…)
Le Premier président de la Cour des comptes, a menacé mercredi de refuser de certifier les comptes de l’État. « Les réserves formulées par la Cour (…)
Le président de la Cour des comptes et du Haut conseil des finances publiques, Pierre Moscovici, a mit en garde contre des prévisions trop (…)