Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -44-

Lékol maron

2 avril, par Christian Fontaine

Isi Larényon, na désertinn soz gramoun i yinm pa koz dovan marmay : la politik, la rolizion, koman i fé zanfan… Si lo kestion « lamour » épi « koman i fé zanfan », par egzanp i di aou : « Lavyon la porté », « Bondyé la doné », « Gouverman la anvoyé », tou-sa-la ! Alors, koué marmay i fé ? Zot lé blizé aprann tou-sa dann somin, dann lékol maron !
Tikok, li, li la aprann son promié léson kan li navé uit-név’an par-la. Ala, koman la espasé : Tikok i oi in mal-mani* l’apo ral-ral-pousé ek in fémel-maskarin*. Mal-mani lé pli gro, fémel lé pli fay. Alors, Tikok i pran pitié, i kri : « Monmon ! Monmon ! Vien oir kanar po batay !… ss sit kanar !”
Madanm Biganbé i lév la tét, i arbés tout-suit konm in moun onté*. Tikok i pérd pa la kart*, i kri : « Papa ! Papa ! Ogard ! I lés kanar sobat konmsa ? Mal-mani va tié maskarin-la !… ss sit ss sit ! kanar ! » Misié Biganbé i lév la tét, soman… i arbés suit, son zorey i vien rouz.
Tikok i konpran pa in grin ! Dabitid, kan bann volay i rod désir zot trip po kour si in ver-d’ter, sinonsa kan dé kok i batay, bann vié gramoun i di : « Véy bien Tikok ! Tansion i manz linnalot ! Volay lé sitelman frazil, koméla, ek zot kalité rabato déor i vann la boutik-la ! »
La, pouatan, in gro mal-mani l’apo péz in fémel maskarin atér. Maskarin-la i débat, mé rien-a-fér, li rés désou minm ! Alapa, Misié ek Madanm Biganbé i bouz pa, i di pa arrien, i kri pa tir, konm in afér zot la pèr. Kontrér, Madanm Biganbé i di : « Tikok, alé zoué, mounoir ! Lès zanimo-la trankil ! ». Tikok na bo kalkilé, li konpran pa minm.

Laprémidi, Tikok i trouv son kamarad Ti-Pièr, li rakont lo zafér. Ala, Ti-Pièr atér po rir : « Koi ! koi ! koi ! » Tikok lé ankor pli dann la kol par lo manièr Tipièr i fé : « Pokoué ou ri konmsa, Tipièr ? » Tipièr i ar-ri pli for ankor : « Koi ! koi ! Koi ! A ! Tikok ou fé ri, ou. Toutfason ou lé ankor tro ti po konét tou-sa ! »
« Mystère et boule de gomme et pique et pique… » : Tikok i mazine son ti sanson la métrés i fé sant ali défoi lékol. » Mistèr, sé vréman in mistèr po li !

Rozman, lontan apré, Tipièr la komans esplik ali : « Dé mal-mani i batay souvan ansanm, dé kok lé parey ! Soman, kan ou i oi mal-mani ek in fémel kanar i zoué-zoué ansanm, sinonsa in kok ék in poul, pran pa sa po batay, ou ! »
Pa bézoin Tipièr la fé in désin, Tikok la konpri tout-suit : li té fine rant dan son tréz’an !


Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année

La kaz Tikok

23 avril, par Christian Fontaine

Promié tan, la kaz bann Biganbé navé dé piès minm parèy sad bann Maksimin, soman té kouvèr an tol. Malérèzman, siklone 48 la ni, la lèv lo ti (…)


+ Lus