
La Plateforme réunionnaise transmet au chef de l’Etat un nouveau manifeste
23 avrilAu cours d’un entretien dans la soirée du 22 avrils entre le Président de la République, Emmanuel Macron et la maire de Saint-Denis, Éricka (…)
Zistwar Tikok, par Christian Fontaine… zistwar an kréol dann Témoignages -6-
30 octob 2024, sanm
Détroi zour apré siklonn, Madanme Biganbé ek kouzine Zabèt i sava lavé la ravine Martin. Zan-Lik, Grozil, Vant-koupé, Troufyon… la fine rod zot paké do-boi, zot i mét azot tou-ni an-ver, i sava bingné dann basin blé.
Tikok li, i koné pa nazé : konm basin lé kré, li rèt anlèr kaskad, li zoué-zoué dann ti basin ek Zandark, Birgo, Tikatsou épi lézot. Man-doné sépa koman i fé, Tikok i glis, i tonm d’anlèr kaskad dann fon gran basin. Rozman ankor té pa tro o ! Tout la bann i antann lo “pouf”, zot i kour po oir. Madanme Biganbé i kri soman :
« Bondyé Zézi ! Bondyé Zézi !… Mon pov zanfan lé mor ! »
Lo tan i pas ; dann fon basin Tikok i komans i oi zéklèr. Sof koman-koman, li ésèy sobat po ariv desi lo bor. Malérèzman basin lé tro long : konm li oi li anpé pi, li larg lo kor, li di an li minm :
« Bin ! Si na po mor, anon mor alors !… »
Ayayay ! Pokor fine mazine sa, li komans oir ali instalé dann salon son kaz, kat bouzi otour. Son monmon ek son bann frèr-sèr apo pléré koté d’ li. In bann kamarad gramoun Biganbé apo zoué domino, boir kafé laba désou la savann ! Pasito li mazine sa, Tikok i révèy, i di :
« Ousa-sa ! Moin la pa anvi alé oir Bondié, moin ! »
Séfé k’ li ésèy sobat ankor in-pé ! Sé la k’ li sé-d’ bit koté in ros : « Moin lé sové ! » Tikok sé-d’ majiné.
Li mont desi lo ros. Soman kan li dobout, li apersoi na ankor o-moins di santimèt dé-lo desi son tèt : « Zézi Marie Zozèf ! » Tikok i rodi dann son kèr. Son larm dé-zyé i koul po mélanz ek do-lo basin blé ! In lidé i pas dan son lespri, li sot desi lo ros, épi, sak foi son tèt i sort desou dé-lo, li anprofit po respiré, épi li kri : « O-sékour ! O-sé… glou !… O-sékour ! O-sé… glou !… glou ! »
Soman, pli k’ li kri, sé pli k’ li oi son bann fami ek son bann kamarad desi lo bor, i rèt la an-plan konm in bann kouyon : zot la pèr, zot i plèr, zot i gèt ali… Soman na poin inn i mazine piké po sèy sov ali. Tikok lé blizé rézigne ali, li rosot dann dlo, li sava po mor minm ! Soman, pa-sito mazine serkèy, li arpran favèr, li sobat-sobat minm ek son dé min, son dé pié… ziskatan son zénou i frot kont ti galé ansanm la sab. Tikok lé sové pou-d’bon, li lé kontan !
Son monmon i vien, i trap ali, i port, i port, i port… Ariv la kaz i dépoz ali desi d’ li, i fé sézi romarin, i donn ali po boir èk do-sèl. Li lé sové, sové po-vréman.
I paré dopi so kou-la minm Tikok i koné nazé.
Christian Fontaine
Au cours d’un entretien dans la soirée du 22 avrils entre le Président de la République, Emmanuel Macron et la maire de Saint-Denis, Éricka (…)
Le Haut Conseil de la famille, de l’enfance et de l’âge est revenu dans une note sur la période inflationniste 2021-2025 et ses effets sur le (…)
Promié tan, la kaz bann Biganbé navé dé piès minm parèy sad bann Maksimin, soman té kouvèr an tol. Malérèzman, siklone 48 la ni, la lèv lo ti (…)
En visite à La Réunion, le président de la République a échangé avec le monde agricole, durement affecté par le cyclone Garance qui a suivi un (…)
Mézami l’ariv amwin dann mon éskolarité kotoiye bann marmaye néna bone tète. Mi rapèl inn téi konpran toute pli vite lé z’ote, téi rotien toute (…)
Selon le ministre de la Santé, Yannick Neuder, "autour de 120.000" personnes pourraient avoir été contaminées par le chikungunya, maladie (…)
« Ça fait plus de quinze ans que la fonction publique est au pain sec et à l’eau » a estimé le président de la fédération services publics de la (…)
Mézami dopi somenn passé i anparl bonpé bann péshèr artizanal pars lo ministress responsab de sa lété d’passaz shé nou é bien antandi téi i pé pa (…)
« Depuis le début de l’année, six décès [...]chez des personnes de plus 70 ans porteuses de comorbidités ont été classés comme liés au chikungunya (…)
Kossa i lé sa d’apré zot ? Oussa i trouv in n’afèr konmsa ? Fransh vérité sa sé in n’afèr i roprézante bien in fèye vakoa. Zot i trouv pa ?Avèk in (…)
Le Premier président de la Cour des comptes, a menacé mercredi de refuser de certifier les comptes de l’État. « Les réserves formulées par la Cour (…)
Le président de la Cour des comptes et du Haut conseil des finances publiques, Pierre Moscovici, a mit en garde contre des prévisions trop (…)