Inn-dé tik-tak an plis

18 zanvié 2008, sanm Justin

Zot i koné nout kréol rénioné i fé parti bann lang rézional la Frans dopi in bon koup de tan. Si zot lavé oubli sa, la pa tro tar pou bien fé rant sa dann z’ot koko d’tète, vik sa lé inportan, épi sa i pé ansèrv anou pou dézanklav léspri in bon pé dmoun : marmay, gran moun, gramoun... I pé ansèrv in pé tout la popilasion.

Déssèrtènn shoz la shanj in pé : ni oi kréol dann la piblisité, nana bann éspéktak an kréol, nana bann proféssèr lé paré pou amontr nout lang, i rakont zistoir plizanplis, la mizik La Rénion lé anlèr. Ni pé dir lé shoz la sanzé, épi dann léspri bann kréol, nout lang la pi tro in lang tia-tia, in lang inférièr. Ni pé di, fason ki sava, lé plito bien pou nou. Lé mié k’kan in pé téi vé fiziy lo kréol. Solman, si nou la fine gingn inn-dé batay, nou la pankor gingn la guèr.

Alor, i fo fé viv nout lang rézional. Alé, akoz pa agard in pé bann nom d’ri, bann pano pou di ousa i sava, bann méni dann réstoran... Moin lé sir bann léktèr “Témoignages” nana sirman inn-dé tik-tak an plis pou fé mié viv nout lang-la.

* Voir l’essai intitulé “Oui au créole, oui au français” éditions Tikouti

Justin


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

Bann modékri andann forom

  • Soley

    Soley,kan la leve’, la di bonjour laTer

    Sadlala pa re'ponn pars el le'te' tro pri Tro pri dan koue' aster, pri dan in ta-d-zafer Zame' va trouv lo bout si inn bone foi po toute Vi vien pa tourne aou anplin sou la limier

    Anplin dosi son tet kan l'ariv ler-d-midi

    Soley la di li pas po souet bonape'ti El te' dan son zasiet po manz son gazon-n-ri

    Koue’ la pas dan son tet po li pa di mersi Aforstan fer in fion ek in moune le' pa la

    Soley la di li osi li le’ pi laek sa

    La de’sann, la de’sann po li koul dan la mer

    Rokin kan li oi sa, la ri konm in boug fier La trap son gro tierpoin, la malis dann koko Po giz tout son bann dan pointi an lam-kouto La atann , la atann ziska lo soir sizer Son-n-ti bous i fe' d-lo asiz dosou la mer ! Lannmin mi trouve rokin la ni po pas radio La min dovan son bous, latet te angarote’

    Konm in marmay le’kol ou la pri an de’fo

    Vi d’mann koue’ l’arive’, li ve pa tro koze’

    Moin la parti la plaz, moin la d’mann bann zoursin

    Mi di : Ote’ Marmay kosa l’arive rokin ?

    Konm in sel moune aster tout la bann la re’ponn

    Manze’ le’te’ tro sho, la dan rokin la fonn

    Jean-Paul CADET

  • Ekout mon koze’, mon koze’ marmay ! Sakozman zoli Ekout mon koze', sa pa vangasay, pa kozman e’gri !

    Ekout mon koze’, do fe’ dan la pay, dan la pay mai

    Ekout mon koze’, kozman le’vantay, mon paon roul ali !

    Ekout mon koze’ !

    Moin la fouy trou dedan mon ker po moin plant zoeye’-poe’zi

    Po moin gin’y port in bouke’-fler po fe’ konpliman mon pe’i

    Moin la bat talon ’si la ter po gin’y dir oui , po gin’y dir non

    Aster moin la po fe’ lo ver, moin la po verni la Re’nion

    Ekout mon koze’ !

    Kan moin la gin’y koutkon’y dann ker moin la pa kri vien tir vitman

    Vitman , moin la rant dan mon ker po moin travay mon santiman

    Si moin nankor lo gou do miel, si nana fler dan mon kozman

    Moin la plante’ dan larkansiel po re’kolte’ dann firmaman

    Ekout mon koze’ !

    Mon ze’toil la tinn dann fe’noir konm in boug la boir la mandoz

    Moin le’te’ kolkole’ mounoir dosi lo baton-mon margoz

    In ribanbel zoizo zoli la pozpoze’ dan mon zerb roz

    Zinzanm lamour po mon pe’i la dobout an baton longoz

    Ekout mon koze’ !

    Suryananda


Témoignages - 80e année

La kaz Tikok

23 avril, par Christian Fontaine

Promié tan, la kaz bann Biganbé navé dé piès minm parèy sad bann Maksimin, soman té kouvèr an tol. Malérèzman, siklone 48 la ni, la lèv lo ti (…)


+ Lus