Zistoir kréol La Rényon

Laramé, zanfan Bondyé (dézyèm morso)

27 juin 2009

Lavé inn foi, dan la vil de foi, méssyé o foi, la manz son foi èk in grinn sèl !

II - Dézyèm mirak Bondyé

Bondyé èk son manèv Laramé i ariv dann in kartyé. Zot i trouv i famiy dan la soufrans : banna i plèr pars z’ot vyé momon i sava mor.
« A ! Mon dyé ségnèr, nout zantiy momon, nout zoli momon. Nout momon la byin grandi anou ! Ala éstèr èl i sava sote la vi ! Koman nou va fé si nou na pi momon ! La vi nora pi d’gou, pi d’gou ditou ! Ni gou ni santiman ! »...
Mi anparl pa zot lo pléré : larm delo i koul, i koul mèm dann zyé bann gran bononm épi bann gran jènn fiy, parl pi bann marmay ! In rash kèr, mi di azot !. Figuir li, shové li, linz li, lé mouyé afors pléré.
Lé dé dalon i pran pityé. Zot i avans in pé koté lo kaz. Zot i oi inn in pé tousèl, in pé a lékar. Zot i dmann ali : kossa l’arivé. Le moun i komans kriyé, pléré, soufèr. Li soufèr, li plèr, li soufèr, li plèr ! Kan li plèr pa, li ral lo kèr ! Li plèr, li ral lo kèr, li plèr, li ral lo kèr !
Lé dé dalon i domann ali : « Oté, kèl maladi out momon la gingné ? La gingn laksidan ? La gingn in maladi natirèl ? »
Ala lo boug i arkomans kriyé, pléré, kriyé, pléré, ral lo kèr. Rant dé koud pléré li fini par di, li koné pa kossa son momon l’atrapé konm salté d’maladi, mé sak li koné sé k’èl i sava mor : i koz pi, i manz pi, i bouz pi, lo ral lé dsi !.
Laramé i domann si la gingn mal kadik ; l’ot i di non ; si la gingn sikoungunya ; l’ot i ardi non ; si la gingn le rimatis mal ; l’ot i di non ; si la gingn in révolisyonn vèr ; l’ot i bouz la tète pou di non. Épi, li arkomans, kriyé, pléré, kriyé, pléré, ral lo kèr, ral lo kèr, ral lo kèr mèm !

Kriké ! Kraké ! Kriké méssyé ! Kraké madanm ! Dézyinm mirak Bondyé !

Laramé i di son mètr, arfé in mirak, ardonn madanm-la la vi. Alor Bondyé i domann la famiy si èl lé dakor fé artourn z’ot momon dann koté par issi d’la vi.
Banna lé dakor. Zot i domann Bondyé kossa i fo ali ; li réponn : in damjane, in kouto i koup byin, épi lo salé... Lo bann moun i trouv in pé drol solman kan out momon i sar rann son mizéréré, kossa ou i aksèp pa ?
Fournitir l’arivé. Bondyé i fé dékoup lo fanm par boute, épi i mète lo bann boute dann damjane, i ranpli lo résipyan èk lo d’sèl... I boush lo zafèr.
Demoune lé éstomaké, mé kan i fo, i fo. Ala zot i aspèr ! Mé zot i oi pa aryin. Bann pli vif i komans nèrvé, in pé i komans grogné, batay i tard pa pété. Lo kont lé dé dalon, lé riskab ète bon. Z’ot kanar lé riskab ète noir ! Touzis, si i bouskil pa Bondyé.
Laramé, pou son par, lé bon pou trassé ! Bondyé i di banna : zot lé tro préssé, aspèr in pé, lèss lo tan pou fé lo tik-tak ! Li donn l’ord déboush lo damjane. Déboush lo damjane ! Oté Baba ! In madam rajéni i sort, byin zoli, byin an form... La famiy i bate la min konm kan siklis i koup la lign ! Aprésa, la fète i komans. Toute lé an zoi ! Toute lé kontan !

Kriké ! Kraké ! Kriké méssyé ! Kraké madanm !

Lèr l’arivé pou lé dé dalon kol shomin pou alé. Bondyé i prévnir Laramé : « aou-la ! Fé pa sak moin la fé, sa lé danzéré sa ! ».
Laramé i aprouv ; mé, ki vivra véra !

La pankor fini, n’a oir la suite somènn proshènn.

(in zistoir G. Gauvin la armassé)

Spécial 50 ans du PCR

Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année

La kaz Tikok

23 avril, par Christian Fontaine

Promié tan, la kaz bann Biganbé navé dé piès minm parèy sad bann Maksimin, soman té kouvèr an tol. Malérèzman, siklone 48 la ni, la lèv lo ti (…)


+ Lus