Zistoir kréol rényoné :

25 zwiyé 2009

Laramé, zanfan Bondyé

(Dézyèm karo : sizyème morso)

Mèm si Bondyé la di ali, i fo pa li sèy fé mirak, Laramé la fine fé dé tantativ, la mank malpassé : in pé pliss, li gingn la mor... Moin lé pa sir li lé vréman guéri. Moin lé pa sir li sèy ar pa fé mirak in troizyèm kou. Alon suiv ali, é nou va rann anou kont par nou-mèm.

Troizyèm tantativ mirak pou Laramé

L’avé in foi, dan la vil dé foi, méssyé lo foi, la manz son foi, ék in grinn-sèl !

Laramé, i marsh, i marsh, i marsh mèm. Zour apré zour, nuite apré nuite, somènn apré somènn, moi apré moi. Li marsh, li marsh mèm pou li anshèv fé son dézyèm tour di mond.
In zour, li ariv dann in péi. Pé sfèr, sé in péi malgash. Demoun, dann landroi-la, i krèv la pèr, pars d’apré sak i prétan, nana in bèf, mé in bèl-bèf, kat-sink foi pli kosto k’in bèf normal l’apré sème la térèr dann landroi. Li lé konm anrazé, konm si bébète la monte déssi, son zyé lé rouz koman tomate, la bav i voltiz é kan li kriy in kou, ou n’a l’inpréssyon la tèr i tranm. Kan li ariv dann in vilaz, li fons déssi bann kaz, li pil lo kaz, li kass azote é si na d’moun, bann-la lé riskab gingn la mor, li pyétine ziska fé pète la trip.

Kriké ! Kraké ! La tantasyon Laramé !

Laramé i ansouvyin, li la fine viv in zistoir konmsa kan li la fé son promyé tour di mond avèk Bondyé. So kou issi, li koné i fo pa li maye, pars Bondyé la fine fé ali byin rokomandasyon, la fine dir ali k’i fo pa, li sèy fé z’afèr li la poin pouvoir pou fé.
Mé ala k’in shèf dann vilaz i vyin pou oir ali, épi i rakonte ali sak i éspas, épi i domann ali si li koné pa in sorsyé na in bon fanafoute, si li-mèm li la poin in pouvoir pou tir lo dyab déssi bèf-la, anfin i souplègn tan-ksé-t’asé avèk Laramé, i di ali li lé paré pou done tout sak l’ote i vé pou libèr son vilaz.
Bondyé, dann koin son nyaz, i aranz la gorz pou done a konprann k’i fo pa Laramé i maye dann in n’afèr konm sa. Bondyé i fé :"Hmmm ! Hmmm !". Mé son dalon lé pi désidé pou akoute ali. L’apré déza donn lé z’ord li la ! Li di : « Fé in gran klotir avèk boi d’fèr, fé in gran baro épi in boug byin azil i rante dann ron épi i provok lo bébète ».
In zène marmay i ariv, li-mèm i kour pli vite, li sote pli-o dann vilaz-la, li-mèm lo shanpignon. Li rante dan lo ron épi li shante : « Ayo ! Ayo momon ! Ayo ! Bèf l’arivé san palto, bèf l’arivé san manto ! Bèf l’arivé san palto, bèf l’arivé san kilote ! »
Lo bèl bébète bèf i ariv, son sabo dovan i grate la tèr, son bav i voltiz, lo san i sort dann son zyé, épi li lans ali d’in kou, li rante dann lantouraz. Lo jènn-jan i sov an vitès. In pé plis, lo bèf i pik son korn dann son ba-fon, mé lo boug i nyabou shapé.
Troi gabyé-kosto i tak baro ! Oté Baba, lo bèf i fons dan la klotir, i bate son tète kont lo boi, i kil aryèr, i arfons ? I arbate la tète dann klotir...
Mon dyé ségnèr, in troizyèm foi épi la klotir va sédé ! Laramé i lans son bann fo lanboulkidi, in foi, dé foi, troi foi. I fé pa aryin ! Si bèf-la i lans in troizyèm foi, lé fouti, lo vilaz i sava ète détrui, konm dann siklone Firinga !

Kriké ! Kraké ! Laramé i priyèr Bondyé pou tir ali dann l’anbara !

Bondyé ségnèr ! Mi koné moin la pa réspèk mon parol ! Mé so foi issi, sé banna la sipliy amoin ! Agarde in pé tousa bann moun i fé pityé. Pans pa moin, pans azote !
Alors Bondyé, dopi lo syèl, la anvoy in for lanboulkidi, sa la déshir lo syèl, konm zéklèr avan l’oraz... Lo bèf la tonm a-tèr : toute sorte koulèv, sèrpan, guèrlé, la sort par son né, son boush, son zorèy. Bèf la dor an-plas.
Lèrla, demoun la vèrs delo déssi li... Li la nyabou lèv bazourdi, épi li la komans manz in touf zèrb konm in bèf normal, mèm pli zantiy k’in bèf normal. Demoun la vni koté li. la karèss ali, marmay la monte déssi son do. Lo dyab lété fine kite son kor é toute demoun lété kontan. Laramé té fyèr, mèm si Bondyé lété apré grongn ali.
Bann vilazoi la fé in fète pou Laramé, la kado ali in bonpé z’afèr, la byin rékonpans ali. Kan solèy la lav son pyé, nout dalon la kol shomin la parti.

Mé zistoir la pankor fini : nou va artrouv somènn proshène pou nou konète la suite in zistoir in moun la rakonté é G. Gauvin la armassé.

Spécial 50 ans du PCR

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

Bann modékri andann forom

  • ..Mi l’ador cet’ zistoir.. Bon ok j’suis un zorey qui adore votre culture, alors un grand merci de publier cette littérature gratuitement sur le net et continuez comme ça svp.
    Merci mille fois.


Témoignages - 80e année

La kaz Tikok

23 avril, par Christian Fontaine

Promié tan, la kaz bann Biganbé navé dé piès minm parèy sad bann Maksimin, soman té kouvèr an tol. Malérèzman, siklone 48 la ni, la lèv lo ti (…)


+ Lus